Ինձ համար միշտ զարմանքի և հիացմունքի առարկա են եղել հայ վաճառականները, ովքեր պատմական ամենատարբեր ժամանակներում ստեղծել են հսկայական հայկական ցանց, որն ունեցել է գրեթե պետական կառուցվածք` սեփական լրտեսական ցանց, խորը կապեր տարբեր երկրների ազնվականության և վաճառականության հետ, պաշտպանական մեխանիզմներ և այլն։ Հետագայում Արևելա-հնդկական ընկերությունը պետք է փոխառներ տարբեր մեխանիզմներ, որոնք ժամանակին օգտագործում էին հայ վաճառականները իրենց հայկական ցանցի միջոցով։
Արդի ժամանակներում, որպես այդպիսին, ցավոք, հայկական ցանց այլևս գոյություն չունի։ Գոյություն չունենալու համար կան թե՛ գլոբալ, և թե՛ ներազգային պատճառներ։
Բայց առավել կարևոր են ներքին պատճառները` վստահության դեֆիցիտ, օտարամոլություն, հեշտ հարստանալու մոլուցք, նախանձ և այլն։
Սակայն ես կարծում եմ, որ հայկական կապիտալը կարող է ինչ-որ պահի կրկին լինել գերիշխող, եթե մենք լուծենք վստահության դեֆիցիտի խնդիրը և, օգտագործելով հայկական ստվար Սփյուռքի հնարավորությունները, ձևավորենք գլոբալ առևտրային և լոգիստիկ համակարգ, որի միջոցով հայ առևտրականները կկարողանան լինել գլոբալ օրգանիզմի մասնիկ։
Սա որպես իդեալ ունենալով՝ այսօր պետք է սկսել թեկուզ ամենափոքր քայլերից։
Ես իմ համեստ հնարավորություններով կարողացել եմ մի աննշան գործ սկսել և հույս ունեմ, որ առաջին հաջողությունը հնարավորություն կտա ձևավորելու այն ցանցը, որը մի օր կկարողանա վերաձևել համաշխարհային ֆինանսական և տնտեսական քարտեզը։
Արա Պողոսյան